De hoofdlocatie van het legkippenbedrijf van Roy en Maud Tomesen, vierde generatie ‘in de eieren’,  bevindt zich in de bebouwde kom van Doetinchem. Dat zien ze juist als voordeel. ‘In een straal van tien kilometer rond ons bedrijf wonen honderdduizend potentiële klanten voor onze winkel’.

Door Elsie Schoorel

Als vierde generatie staan Roy en Maud Tomesen sinds 2014 aan het roer van Tomesen Pluimveehouderij in de Gelderse Achterhoek. Met evenveel enthousiasme als hun pionierende overgrootouders. “Een ei is een fantastisch product. Het enige product dat kant-en-klaar vanuit de stal te verkopen is,” aldus Roy.

De Tomesens houden hun ogen en oren open voor wensen vanuit de markt en verbreden hun scope waar mogelijk. “Supermarkten zijn natuurlijk een van de grootste afzetkanalen. Al voordat de supermarkten om waren voor Beter Leven, hadden wij onze eerste Beter Leven 1 ster-stal klaar, op een extra aangekochte locatie in Kilder. De kunst is de markt steeds een stapje voor te zijn; je kunt maar één keer op een rijdende trein springen.”

Van eieren tot honing
Daarnaast begonnen ze in Doetinchem met vrije-uitloopeieren (Beter Leven 2 sterren). Van de tien hectare voor deze kippen is twee hectare ingeplant met hoogstamfruit en planten. Die leveren voedsel op voor de bijen. Roy is imker voor de tien bijenvolken, waarvan hij honing oogst, verwerkt en verkoopt in de eigen winkel. Hij vertelt hoe de huisverkoop zich uitbreidde. “Mijn moeder verkocht altijd wat eieren aan de deur. Toen mijn vrouw in verwachting was van onze tweede vonden we het niet zo handig dat mensen te pas en te onpas aanbelden voor een doosje eieren. Toen was de keus: of stoppen met huisverkoop, of het anders gaan doen. We kozen voor de aanschaf van een eierautomaat. Het is een succes, want inmiddels zijn we vijf automaten en vele uitbreidingen verder. En hebben we iedere week bijna 3.000 klanten.”

Kippen- en rundvlees
Die komen in de zelfbedieningszaak behalve voor de eieren en de genoemde honing voor een scala aan streekproducten, zoals zuivel, groente en fruit van collega-ondernemers in de regio. En voor vleesproducten van de eigen kippen, vertelt Roy. “Ik vond het altijd een heel gek verhaal dat onze eieren allemaal in Nederland blijven, terwijl die uitgelegde kip de hele wereld overgaat. Het gaat om een heel mooi stukje vlees. Dus ik wilde de uitgelegde kip ook regionaal afzetten, en dat doen we nu. Een gedeelte komt van de slachterij terug en verkopen we als soepkip. En we laten een slager producten ervan maken, zoals kipburgers en grillworst.”

In de winkel kan de consument ook terecht voor vlees van Brandrode runderen, waarvan de Tomesens een koppel hebben lopen. “De kippen in de vrije uitloop benutten niet al hun grond. Waar ze niet komen, groeit het gras weelderig. De runderen zorgen dat het gras wegkomt. De volgroeide ossen laten we slachten en dat vlees komt terug. Zo maken we een cirkeltje rond.”

Kringloop
Een andere cirkel waar Roy Tomesen trots op is, draait om samenwerking met Bakkersgrondstof. “Er worden in Nederland dagelijks zo’n 350.000 broden niet verkocht. Bakkersgrondstof maakt van onverkocht brood desem, als grondstof voor nieuw brood. Alleen is niet al het brood geschikt om desem van te maken. Dat restbrood gaat in korrels geperst naar mij als grondstof voor kippenvoer. Het is een super waardevol product, met volop granen. Daardoor heb ik ieder jaar een aantal bulkwagens minder voer nodig. En voor elke 2 kilo broodmeel gaat er een kilo eieren of eiproduct weer terug naar de aangesloten bakkerijen. Zo dragen we bij aan kringlooplandbouw.”

Niet alleen aan milieu en biodiversiteit willen de Tomesens bijdragen, ook maatschappelijk nemen ze hun verantwoordelijkheid. Zo leveren ze tegen kostprijs eieren aan Mini Manna, een Achterhoeks winkelconcept voor mensen met een kleine beurs. “Ik vind, als het je goed gaat, moet je ook wat doen voor mensen die het minder makkelijk hebben.”

In de kijkstal in Kilder ontvangt Tomesen groepen tot vijftig personen. “Ze kunnen zien hoe de kippen bij ons leven, met een stuk tekst en uitleg daarbij. Dat is ontzettend mooi en die transparantie is belangrijk voor onze sector. Bovendien zien we deze bezoekers vaak weer terug in de winkel.”

Bedrijfsgegevens

• Roy (46) en Maud (44) Tomesen zijn de eigenaren van Tomesen Pluimveehouderij BV. Ze hebben 2 kinderen van 12 en 14.
• Locaties in Doetinchem en Kilder (Gld.). 18 hectare in eigendom, 3 hectare in pacht.
• Vijf stallen met 135.000 legkippen, waarvan twee met Beter Leven-keurmerk 1 ster, en één met 2 sterren.
• Automatenwinkel in Doetinchem met wekelijks zo’n 3.000 klanten.
• Op de planning: agroforestry (noten en tamme kastanjes).